Nghe danh khách sạn cửa lò đã lâu nhưng cứ nghĩ cuộc thế , sự nghiệp , thói chơi ngông hoang tàn của con người này phần nhiều do thêu dệt , đồn thổi. Chỉ khi về Bạc Liêu , đặt chân đến Nhà Lớn ( vi la của dòng tộc Trần Gia nằm tại Thị xã Bạc Liêu , nằm ven sông Bạc Liêu ) mới thấy hết cái sự “hoành tráng” một thời của vị đại công tử này. Giúp đỡ tiền của đến bây giờ , cơ ngơi khổng lồ với những căn vi la của gia đình ông hàng ngày soi bóng xuống sông Bạc vẫn khiến du khách choáng ngợp , trầm trồ khâm phục. Thật không ngờ , ngay từ năm 1919 , tại xứ Bạc Liêu còn nhiều mông muội ấy đã có một đại gia dám bỏ ra cả ngàn vạn ngân lượng xây dựng khu vi la kiểu Tây này.

Công tử Bạc Liêu tên thật là Trịnh Gia Huy , sinh năm 1900 , trong gia đình có 7 anh chị em , là con thứ ba của thất gia ông Hội đồng Trịnh Trinh Trạch và bà Phan Thị Mùi. Đây là một dòng tộc lừng danh ngh ở Nam Kỳ những năm đầu thế kỷ 20. Report sơ bộ , dòng tộc này có tới hơn 100 nghìn ha lúa , 10.000 ha đồng muối , hàng loạt nhà máy xay xát , tầu bè để bán buôn gạo , xe hơi đời mới lúc đó và cả phi cơ ( người thứ hai mua phi cơ ở Việt Nam lúc đó sau vua Bảo Đại ). Công tử Bạc Liêu sớm được gửi đi học trường Tây và đi du học bên Pháp , chuyên ngành nông nghiệp. Khi về nước , ông trở nên lừng danh nhất dòng tộc nhờ khả năng giao thiệp và cả các món ăn chơi khiến giới “quý tộc” Nam Kỳ lúc đó phải ngả mũ khâm phục. Cơ đồ dòng tộc Trịnh Gia bắt đầu suy vong khi cách mạng tháng 8 thành công và chính thức chấm dứt khi đất nước hoàn toàn giải phóng. Riêng công tử Bạc Liêu mất năm 1972 tại Sài Gòn , con cháu li tán khắp nơi và cho đến nay , không có ai theo nghiệp kinh dinh , không một ai ngh. Nhà Lớn với các vi la tại Thị xã Bạc Liêu của dòng tộc này cũng do nhà nước tiếp quản , số ruộng nương khổng lồ cũng đã bị chính quyền Nguyễn Văn Thiệu trưng dụng phục vụ người ốm chính sách mị dân “Người cày có ruộng” từ những năm sáu mươi của thế kỷ trước. Không ai giàu ba họ , câu phương ngôn này hoàn toàn đúng với công tử Bạc Liêu , đặc biệt là khi đất nước xảy ra lan tràn thặng dư biến cố… đất nước giải phóng , người nông dân Bạc Liêu hoàn toàn làm chủ trên chính mảnh ruộng mà nhiều đời trước ông cha họ phải chịu kiếp tá điền cho những đại điền chủ như công tử Bạc Liêu. Dương gian cũng đã quên đi dòng tộc Trịnh Gia và những dấu tích của họ trên mảnh đất này cho đến khi vị con trai thứ tư của công tử Bạc Liêu Lộ rõ ra thì nhiều câu chuyện về công tử Bạc Liêu mới được hé mở , chấm dứt nhiều giai thoại xung quanh con người này…

Những chuyện thế mà không phải vậy

Năm 2012 , dư luận cả nước lại được dịp bàn tán về công tử Bạc Liêu khi những thông tin về ông Trịnh Đình Đức – con thứ tư công tử Bạc Liêu trở về tỉnh Bạc Liêu. Hưng thịnh người cho rằng ông Đức trở về đòi đất , đòi nhà. Khi không đòi được thì xin tỉnh cấp nhà. Sự thật không phải chi thế. Giờ đây , dinh thự của công tử Bạc Liêu đã thuộc quyền quản lý của nhà nước , trở nên một điểm du lịch lừng danh của tỉnh , hàng ngày nườm nượp du khách. Đến đây , ai cũng muốn chứng kiến , mục sở thị sự ngh của công tử Bạc Liêu. Càng hấp dẫn hơn khi họ được chính con trai của vị công tử này giới thiệu , kể lại về dòng tộc , người cha lừng danh của mình. Ông Đức vì thế trở nên hướng dẫn viên du lịch.Ông được du khách mời cà phê , Chụp hình chung , người khoáng đạt biếu ông vài chục , vài trăm ngàn tiêu vặt.

Cũng giống như du lịch cửa lò khác , gặp ông Đức , điều đi hàng đầu chúng tôi hỏilà sự thật về “mức độ” ăn chơi của công tử Bạc Liêu , về giai thoại “đốt tiền” vì gái của vị công tử này. Tuy nhiên , câu hỏi của chúng tôi đã làm người trai tráng hơn 70 tuổi này buồn , bức xúc. “ Cha tôi ăn chơi thật. Cả đời ổng chỉ thích ăn chơi nhưng không hề có chuyện đem tiền đốt , đem tiền nấu chè như người ta từng đồn thổi ”- ông Đức tự tin tuyên bố. Trong cuốn Công tử Bạc Liêu , nhà văn Nguyễn Hùng cũng confirm việc này. Ông Đức kể tiếp: “ Có một số người quở Công tử Bạc Liêu chơi ngông sắm phi cơ để khoe của nhưng họ không hiểu hết chủ tâm của ông. Vốn đã đọc qua sách nông dân , với gia tư hơn 100 ngàn mẫu ruộng , nếu gặp phải nạn sâu bọ hoành hành thì chỉ trong nháy mắt những cánh đồng lúa đều trụi lủi. Thành ra , chỉ có phi cơ mới có khả năng nghênh chiến kịp. Về mặt văn hóa , ông có bản tính phong nhã , hào hoa , khoáng đạt. Sau 3 năm du học ở Pháp , ông rất xem trọng người nữ giới vì đối với ông nam nữ đều bình đẳng. Ở bình nguyên sông Cửu Long , ông là người đi hàng đầu đề xướng cuộc thi hoa hậu. Vào những năm ấy ý tưởng của ông không phải ai cũng chấp nhận nên nhiều người nói ông có một cuộc sống phóng túng. Ông không dự khán bất kỳ một hoạt động chính trị nào. Năm 1947 , thời Việt Minh chống Pháp ông đã gặp bí thư Tỉnh Bạc Liêu và thực hiện việc giảm tô 50% cho nông dân , ủng hộ Việt Minh 13.000 giạ lúa , thuốc thang và một số vải. Ông thực hiện cho đến suốt đời với Việt Minh là không làm tay sai cho giặc. Ông bị bệnh già và mất năm 1974. Nói tóm lại cuộc thế ông như một giai thoại , được hôn ít nhà văn viết thành sách nhưng chủ yếu để độc giả biết đến ông. Riêng tôi là con trai rất tự hào về ông… ”

Theo ông Đức , công tử Bạc Liêu không phải chết trong tình cảnh thân tàn ma dại , vỡ nợ , phải đi xin ăn như nhiều thông tin đã đăng tải. Đến khi chết , tuy không còn là đại điền chủ nhưng gia tư của dòng tộc Trần Gia Vẫn khấm khá , đặc biệt là một món tiền khổng lồ gửi ở ngân hàng hàng tháng lấy lãi chia nhau. Vì thế , càng không có chuyện ông ăn chơi trác táng đến phá sản… Nghe đến đây , chúng tôi được dịp Hiểu ra hơn về vị công tử này. Còn chuyện đòi đất , ông Đức hoàn toàn phủ nhận. Ông cho biết công tử Bạc Liêu có 3 người vợ , hai người ở Việt Nam , một người là vợ Tây bên Pháp với tổng cộng 7 người con , ngày nay chỉ còn 7 , một ở Pháp , một ở Mỹ. Tất cả đều không ngh , thậm chí phần nhiều còn khó nhọc. Tiêu biểu là ông Đức , có một người nử tử bệnh liệt không đi lại được , ông phải nuôi thê tử bằng nghề xe ôm. Trước kia ông Đức sống trên Sài Gòn. Khi về Bạc Liêu , ông được mời làm hướng dẫn viên du lịch trong chính dinh thự của ông cha mình. Bí thơ Tỉnh ủy Bạc Liêu đã gặp ông và hứa sẽ tạo hoàn cảnh , cấp đất cho gia đình ông. Tuy nhiên , không hiểu vì lý do gì , đến nay gia đình ông chỉ mới được mượn nhà , chưa nhận được sổ đỏ. “ bằng hữu tôi đều hợp nhất dinh thự này để cho nhà nước quản lý , không để rơi vào tay cá nhân. Báo cáo gia đình tôi hiến nhà đất cho nhà nước cũng không chuẩn xác nhưng thời thế thay đổi , nhà nước quản lý cũng là phù hợp. Chúng ta chỉ mong nơi đây mãi là di tích lịch sử ”- ông Đức tâm sự.

Được biết , hiện khách sạn cửa lò của công tử Bạc Liêu được tỉnh giao cho một doanh nghiệp tư nhân khai thác du lịch , trở nên điểm dừng chân chẳng thể thiếu đối với du khách khi đến với Bạc Liêu. Và như thế , tâm nguyện của con cháu công tử Bạc Liêu đã thành sự thật. Ông Đức mong muốn sẽ xây dựng , đăng kí riêng thương hiệu Công tử Bạc Liêu. Âu cũng là một ý hay – trước hết đối với ngành du lịch. Quá vãng lịch sử với những con người lừng danh đang và sẽ mãi là thứ tài sản vô giá như nhiều Vùng đất , nhà nước đã khai thác rất thành công. Cái tên Công tử Bạc Liêu đang hôm sớm góp phần đem lại sự ngh , hưng thịnh cho tỉnh thì thiết nghĩ việc cấp sổ đỏ cho mảnh đất bốn chục thước vuông cho con trai vị công tử này đâu có phải là điều gì to tát?